Het opruimen van een gebied waar een storm huisgehouden heeft is één van de meest gevaarlijke taken die met een kettingzaag uitgevoerd worden. Statistisch gezien gebeuren er meer ongelukken tijdens het opruimen na de storm dan tijdens de storm zelf. Woodman Speights en zijn collega's van de Starkville Fire Department staan altijd klaar om aan het werk te gaan met hun kettingzaag binnen handbereik. Tijdens hun laatste missie na een storm waren de opruimwerkzaamheden cruciaal om bij een noodsituatie te kunnen komen: een woonhuis waar een grote eik op gevallen was.

"We kregen een oproep binnen over een grote boom die door het dak van een huis was gevallen. Maar om daar te kunnen komen, moesten we eerst de wegen vrij maken van de bomen die daar overal overheen gevallen waren."

De ploeg van Woodman gebruikte hun kettingzagen om de weg vrij te maken. Een taak met heel wat uitdagingen, waaronder verschillende elektrische branden, gevallen kabels en puin.

"Het belangrijkste is, om kalm te blijven. Wanneer je iets doet zonder er bij na te denken, raak je gewond. En dat is een erg slecht moment om gewond te raken", zegt Speights.

Dankzij vrijwilligers die hielpen met het weghalen van afgezaagde takken en puin was het eerste deel van de opruimactie al na 30 minuten achter de rug en konden de brandweerlieden het huis betreden. Toen ontdekten ze dat de kroon van een enorme boom de gang helemaal blokkeerde waardoor het gezin opgesloten zat in één van de slaapkamers op de bovenverdieping.

"Vergeet nooit dat als er ook maar een greintje twijfel is of je de situatie in de hand kunt houden, je het niet moet doen. Als je het idee hebt dat je misschien niet over de juiste uitrusting beschikt of niet voldoende ervaring hebt en het is geen ernstige noodsituatie, laat het dan over aan een professional."

U dient ervoor te zorgen dat u de juiste beschermende kleding draagt voordat u met de kettingzaag gaat werken. U dient ook regelmatig de veiligheidsinrichtingen van de apparatuur te controleren zodat deze functioneel zijn. Neem ook altijd een EHBO-doos en extra brandstof en olie voor uw uitrusting mee.

En vergeet niet dat het beste dat u mee kunt nemen als u met een kettingzaag gaat werken gezelschap is. Vermijd altijd om alleen te werken.

“Wij hebben meestal een voorman die het team specifieke taken geeft. Vaak worden we geholpen door vrijwilligers. Het is belangrijk dat alle betrokkenen, voordat de werkzaamheden beginnen, goed met elkaar communiceren omdat het moeilijk is om nog iets te horen boven het geluid van de kettingzaag uit met gehoorbescherming op," zegt Speights.

Als u het door de storm getroffen gebied nadert, neem dan de tijd en evalueer de situatie. Zijn er gevallen kabels of is er puin aanwezig in de boomkronen? Is er spanning aanwezig in de bomen en zijn er ontwortelde bomen? U dient eerst goed in ogenschouw te nemen wat u te wachten staat voordat u aan het werk gaat in het gebied. Het is ook zeer belangrijk dat u een ontsnappingsroute bedenkt, voor het geval er iets gebeurt.

"Het enige moment waarop je haast mag maken tijdens het opruimen, is als je een boom op je af ziet komen. Dan moet je gewoon alles kunnen laten vallen en de ontsnappingsroute gebruiken," zegt Speights.

Een probleem dat zich vaak voordoet bij het opruimen na een storm is spanning in de omgevallen bomen. Deze spanning kan onverwachte bewegingen veroorzaken tijdens het zagen in een boom waardoor de takken uitschieten en u verwonden, of uw gereedschap raken of de boomstam in beweging zetten waardoor u bekneld raakt.

Speights legt uit hoe hij te werk gaat bij een omgevallen boom met spanning:

"We zagen eerst alle dunne takken weg om een betere kijk op de situatie te krijgen. Vervolgens halen we zoveel mogelijk gewicht weg voordat we de onder spanning staande takken gaan zagen. Daarna maken we een kleine zaagsnede aan de kant met de spanning, om iets van de spanning weg te halen. Vervolgens maken we langzaam en gecontroleerd nog drie of vier kleine snedes tot de spanning geheel verdwenen is. Het is belangrijk om het langzaam en stap voor stap te doen."

Dit is gevaarlijk werk dat alleen door daarvoor getrainde professionals uitgevoerd mag worden.

Bij uitzonderlijk veel spanning: Opening aan de kant waar druk op staat

Een variatie waarbij u alleen zaagt vanaf de binnenkant van de boog (drukzijde). Maak een zaagsnede als een open valkerf met een grotere openingshoek. Zaag telkens een klein stukje aan beide zijden tot de spanning minder wordt. De spanning wordt langzaam verminderd: gecontroleerd en gericht. Wees voorzichtig met de neus van het zaagblad om een terugslag te voorkomen.

Bij gemiddelde spanning: Open tegenovergestelde valkerf

1. Zaag een open valkerf aan de binnenkant van de gebogen boomstam tot ongeveer een derde van de dikte van de stam.
2. Blijf zelf aan de binnenkant van de boog en zaag kleine stukjes tegelijk vanaf de buitenkant van de boog, in het midden van de kerf, tot de stam breekt.

Haal eerst de schuin hangende boom neer. De wortels van de boom staan waarschijnlijk onder spanning en de positie van de boom is niet stabiel. Loop daarom nooit binnen het kapgebied van de boom. Vel de boom met een rechte snede met veilige hoek, of, op een steile helling, met een V-snede of een diepe V-snede. De boom valt dan langzaam en blijft aan de stomp vast zitten tijdens zijn val zonder te splijten of iets te raken.

Omgewaaide bomen met grote ontwortelde kluiten mogen nooit eerst aan het uiteinde afgezaagd worden als er enig risico bestaat dat de wortels in uw richting zouden kunnen schieten. Als de gehele boom moet worden verwerkt met een kettingzaag kan het beste worden begonnen met de top. Zo verdwijnt de spanning voordat u aan de wortels begint. Begin met het afzagen van de takken zodat u gemakkelijk kunt zien of er spanning op de stam staat. Meet nu de lengte van het eerste stuk vanaf de top en begin daar met zagen. U kunt ook zagen tot er alleen een stobbe overblijft zodat de wortels niet omhoog kunnen schieten. Gebruik dan een trekker met een grijper of een lier om de ontwortelde boom met de lange stobbe weer overeind te zetten.

Waarschuwing: Als de stam is afgezaagd mag de ontwortelde boom niet zo blijven staan. Als de boom niet helemaal geveld wordt, kan deze op voorbijgangers vallen en ernstig letsel of de dood veroorzaken.

De wortels met de hand afzagen voordat er machinaal geoogst wordt, dient alleen te gebeuren als er geen risico is dat de ontwortelde boom om zal vallen. U dient zelf ook een veilige positie in te nemen voor het geval de stam wegschiet.

Afgebroken boomstammen en hoge boomstompen worden op de gewone manier gekapt, net als een normale boom. Maar pas op - de stammen vallen meestal snel en kunnen op een uiteinde vallen, wegschieten en op een onvoorspelbare manier wegrollen.